σε 25 μέρες ξεκινάει η "γιορτή του ποδοσφαίρου"...40 χρόνια πίσω άρχιζε άλλη γιορτή...

Μια ποδοσφαιρική ιστορία από το γαλλικό μάη του 1968. Γάλλοι ποδοσφαιριστές το 1968, στο πνεύμα της εξέγερσης και του προτάγματος της αυτονομίας και της αυτοδιαχείρισης, κατέλαβαν τα γραφεία της Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου της Γαλλίας. Το παρακάτω ήταν το ανακοινωθέν τους:

Εμείς, οι ποδοσφαιριστές που ανήκουμε σε διαφορετικά σωματεία της περιοχής του Παρισίου, αποφασίσαμε σήμερα να καταλάβουμε τα γραφεία της γαλλικής ομοσπονδίας ποδοσφαίρου. Οπως ακριβώς οι εργάτες που καταλαμβάνουν τα εργοστάσιά τους και οι φοιτητές που καταλαμβάνουν τις σχολές τους. Γιατί;
Για να επιστρέψουμε στους 600.000 γάλλους ποδοσφαιριστές και στους χιλιάδες φίλους τους αυτό που τους ανήκει: το ποδόσφαιρο, το οποίο οι ιεράρχες της ομοσπονδίας έχουν ιδιοποιηθεί για τον εαυτό τους, για να εξυπηρετήσουν τα εγωιστικά τους συμφέροντα ως κερδοσκόποι του αθλητισμού...
... Είναι πλέον στα χέρια σας, ποδοσφαιριστές, προπονητές μάνατζερ των μικρών σωματείων, αναρίθμητοι φίλοι και οπαδοί του ποδοσφαίρου, φοιτητές και εργάτες, να διατηρήσετε την ποιότητα του αθλήματός σας συναντώντας μας ώστε...
... Να απαιτήσουμε την άμεση εκδίωξη (μέσω ενός δημοψηφίσματος μεταξύ των 600.000 ποδοσφαιριστών, που θα ελέγχεται από τους ίδιους) των κερδοσκόπων του ποδοσφαίρου και των υβριστών των ποδοσφαιριστών.
Να ελευθερώσουμε το ποδόσφαιρο από την πατρονία των χρημάτων των δήθεν παραγόντων, που βρίσκονται στη ρίζα της παρακμής του ποδοσφαίρου. Και να απαιτήσουμε από το κράτος τις επιχορηγήσεις που διαθέτει σε όλα τα άλλα αθλήματα και τις οποίες οι ιεράρχες της ομοσπονδίας ποτέ δεν διεκδίκησαν.
Για να παραμείνει το ποδόσφαιρο δικό σας, σας καλούμε να έρθετε χωρίς καθυστέρηση στα γραφεία της ομοσπονδίας που έχει ξαναγίνει σπίτι σας, στη διέυθυνση Avenue d ' lena 60, στο Παρίσι.
Ενωμένοι θα ξανακάνουμε το ποδόσφαιρο αυτό που δεν έπρεπε ποτέ να πάψει να είναι - το άθλημα της χαράς, το άθλημα του αυριανού κόσμου που όλοι οι εργάτες έχουν αρχίσει να χτίζουν. Όλοι στην Avenue d ' lena 60!

Επιτροπή δράσης των ποδοσφαιριστών.



Το παραπάνω κείμενο το βρήκαμε στο περιοδικό monthly review, τεύχος 18 - ιούνιος 06, και αναδημοσιεύθηκε στο blog του RADICAL FANS UNITED και το παραθέτουμε αυτούσιο.



Τον Μάη τού ’68, οι γάλλοι ποδοσφαιριστές έκαναν τη δική τους εξέγερση, για «ένα ποδόσφαιρο- άθληµα της χαράς».

Σε λίγες µέρες, στα γήπεδα της Αυστρίας και της Ελβετίας γίνεται η σέντρα τού ευρωπαϊκού πρωταθλήµατος ποδοσφαίρου. Παίκτες-διασηµότητες, µε χρυσά συµβόλαια, λάµψη και αθλητική προσωπικότητα θα διεκδικήσουν το βαρύτιµο τρόπαιο, προς τέρψιν τού ποδοσφαιρικού κατεστηµένου, αλλά και εκατοντάδων εκατοµµυρίων φιλάθλων σε ολόκληρο τον πλανήτη. Η Γαλλία, των Ανρί και Τρεζεγκέ, είναι ένα από τα αδιαφιλονίκητα φαβορί, επιβεβαιώνοντας την άνοιξη του γαλλικού ποδοσφαίρου. Μια άνοιξη που έχει τις ρίζες του στον Μάη τού ’68 που συµπαρέσυρε µε την ορµή του τους καταπιεσµένους ακτιβιστές ποδοσφαιριστές.

Κρίση και καταλήψεις

Η δεκαετία τού ’60 είναι πολύ δύσκολη για το γαλλικό επαγγελµατικό ποδόσφαιρο. Είναι η εποχή των πρώτων πτωχεύσεων οµάδων (Σετ, Νανσύ) της περίφηµης δήλωσης του Κοπά, το 1963, που συγκρίνει τον ποδοσφαιριστή µε σκλάβο, και της εφαρµογής από τις γαλλικές οµάδες τού «κατενάτσιο» που εφηύρε ο Χελένιο Χερέρα. Αυτή η δυσµενής συγκυρία ακολουθείται από µια σηµαντική πτώση τού αριθµού των θεατών στα στάδια, που έρχεται σε αντίθεση µε τη δηµοφιλία τού ποδοσφαίρου τη δεκαετία τού ’50. Σε αυτό το πλαίσιο, η ριζική αµφισβήτηση των σχέσεων εξουσίας την άνοιξη του ’68, που αγκαλιάζει ολοένα και ευρύτερα τµήµατα της γαλλικής κοινωνίας, δεν θα µπορούσε να αφήσει ανεπηρέαστο τον κόσµο τού ποδοσφαίρου.

Ακολουθώντας το παράδειγµα των εργατών και των φοιτητών, που καταλαµβάνουν τα εργοστάσια και τις σχολές τους αντίστοιχα, οι ποδοσφαιριστές προχώρησαν στις 22 Μαΐου 1968 στην κατάληψη των γραφείων τής Οµοσπονδίας Ποδοσφαίρου τής Γαλλίας, που βρίσκονταν στην Avenue d’Iena 60 στο 16ο διαµέρισµα. Δεν θα τα «ελευθερώσουν» παρά µόνο στις 27, έχοντας εν τω µεταξύ δεχθεί τις επισκέψεις συµπαράστασης φοιτητών κι εργατών. Αυτοί οι «παίκτες-επαναστάτες», λίγες εκατοντάδες σύµφωνα µε το AFP, είναι στη συντριπτική τους πλειοψηφία ερασιτέχνες ποδοσφαιριστές που ανήκουν στα διάφορα σωµατεία τής περιοχής τού Παρισιού, µε εξαίρεση δύο επαγγελµατίες, τους Μερέγ και Οριό, της οµάδας Red Star. Οι καταληψίες ποδοσφαιριστές θα συγκροτήσουν επιτροπή δράσης, ενώ θα διαµορφώσουν κι ένα διεκδικητικό πρόγραµµα µε κύριους άξονες: «Το Ποδόσφαιρο στους ποδοσφαιριστές» και «Η Οµοσπονδία, ιδιοκτησία των 600.000 ποδοσφαιριστών».


Άθληµα χαράς

Οι ποδοσφαιριστές αµφισβητούν τον αρτηριοσκληρωτικό τρόπο λειτουργίας τού γαλλικού ποδοσφαίρου, διεκδικώντας «ένα ποδόσφαιρο-άθληµα της χαράς», αυτό το «άθληµα του αυριανού κόσµου, το οποίο οι ιεράρχες τής Οµοσπονδίας έχουν ιδιοποιηθεί για τον εαυτό τους, για να εξυπηρετήσουν τα εγωιστικά συµφέροντά τους ως κερδοσκόποι τού αθλητισµού…», όπως τονίζουν στο ανακοινωθέν τους. Καταγγέλλουν επίσης την υποταγή των «δήθεν παραγόντων» τής οµοσπονδίας στην πολιτική εξουσία και το κράτος από το οποίο ουδέποτε διεκδίκησαν «τις επιχορηγήσεις που διαθέτει σε όλα τα άλλα αθλήµατα». Όντως, η Γαλλική Οµοσπονδία Ποδοσφαίρου (FFF) ήταν ακρογωνιαίος λίθος τού αθλητικού γκωλισµού ήδη από τις αρχές τής 5ης Γαλλικής Δηµοκρατίας και ιδίως των αυταρχικών του πρακτικών, όπως το διάταγµα Ερζόγκ που αποφάσισε µονοµερώς, το 1961, να µειώσει δραστικά την ποδοσφαιρική σεζόν για να ευνοήσει την ανάπτυξη άλλων αθλητικών δραστηριοτήτων κατά τη θερινή περίοδο. «Αυτοί οι λυσσασµένοι καταληψίες τού Μάη» στρέφουν τα πυρά τους στον νεποτισµό που υπήρχε στους κόλπους τής FFF, ο οποίος εκφραζόταν από τον Πιερ Ντελονέ που διαδέχθηκε τον πατέρα του στο πόστο τού γενικού γραµµατέα της. Οι ποδοσφαιριστές απαιτούν την άµεση εκδίωξή του και τη διενέργεια ενός δηµοψηφίσµατος µεταξύ των 600.000 γάλλων ποδοσφαιριστών, γύρω από την οργάνωση της Οµοσπονδίας.

Αν και αφορούσε έναν περιορισµένο αριθµό ποδοσφαιριστών, η «κρίση τού ποδοσφαίρου τού ’68» άφησε ανεξίτηλα τα ίχνη της στην εξέλιξη του αθλήµατος στη Γαλλία. Συγκεκριµένα, προκάλεσε την υιοθέτηση µεταρρυθµίσεων από την FFF και ιδίως τη θεσµοθέτηση, το 1969, του «συµβολαίου συγκεκριµένης χρονικής διάρκειας» που δίνει για πρώτη φορά στον γάλλο ποδοσφαιριστή το δικαίωµα να επιλέξει ελεύθερα τον ποδοσφαιρικό του εργοδότη. Αυτό το µέτρο βάζει τέλος σε δεκαετίες κυριαρχίας των «ισόβιων συµβολαίων», που απαγόρευαν στους ποδοσφαιριστές που τα υπέγραφαν να αλλάξουν σωµατείο µέχρι την ηλικία των 34 ετών χωρίς τη συµφωνία τού προέδρου (ουσιαστικά στο τέλος τής καριέρας τους). Η απόπειρα επαναφοράς τους, το 1972, από τις γαλλικές ποδοσφαιρικές αρχές, προκάλεσε τον Δεκέµβριο του ίδιου έτους µια µαζική απεργία των ποδοσφαιριστών, που διατηρούσε τις αναφορές της σε αυτό τον ιδιότυπο «Μάη τού γαλλικού ποδοσφαίρου».